“Dodenherdenking 2020, aan de vooravond van 75 jaar bevrijding, verloopt door de coronamaatregelen heel anders dan we begin dit jaar nog hadden gedacht. De afgelopen jaren gaf het 4 en 5 mei Comité ons onder de noemer ‘vrijheid geef je door’ jaarlijks een thema mee. Voor dit jaar is het ’75 jaar vrijheid’; een oproep aan iedereen zich in te zetten voor ‘de waarde van vrijheid’.
Hoe bijzonder is het om juist nu te spreken over die waarde van vrijheid. Velen van ons voelen zich nu al vele weken beperkt in hun dagelijkse doen of laten. Of je nu op school zit, thuis werkt, of al met pensioen bent; iedereen heeft zijn of haar gevoelens bij de beperkingen die de huidige coronacrisis wereldwijd met zich mee brengt. Mogen wij die vijf weken vergelijken met vijf jaren van bezetting in de periode 1940 – 1945? Nee, absoluut niet. Wat we wel kunnen is vergelijkingen trekken tussen de geschiedenis en de huidige tijd. De beperkingen die we ons nu, na democratisch genomen besluiten opleggen, hebben te maken met de gezondheid van iedereen die hier in ons land woont.
Jong of oud, arm of rijk, ongeacht geloof, ras of geaardheid. Niemand wordt in ons land uitgesloten of weggehouden van de medische voorzieningen die we nu zo hard nodig hebben. De jongeren kunnen onder voorwaarden, sinds afgelopen week, weer in teamverband gaan sporten. Volgende week gaan de kinderen weer naar school. Voor volwassenen gelden, in hun eigen belang, nog de nodige beperkingen maar ook daar komen steeds meer vrijheden terug.
Het is vandaag een bijzondere Dodenherdenking. Normaal hebben we een stille tocht naar de begraafplaats waarbij we het aantal deelnemers al wandelend steeds groter zien worden. Bij het monument, ter nagedachtenis aan de bemanningen van de geallieerde vliegtuigen die op het grondgebied van Zeewolde zijn neergekomen staan we stil bij het ultieme offer dat zij voor onze vrijheid hebben gegeven. Vandaag ging ik alleen naar het vorig jaar onthulde vliegersmonumenten maakte ik vervolgens de wandeling naar het monument op de begraafplaats. Namens de gemeenschap heb ik, zoals gebruikelijk een krans gelegd om iedereen te gedenken die sinds de Tweede Wereldoorlog voor de, door ons al 75 jaar zo normaal gevonden, vrijheid grote offers heeft gebracht.
Het thuis zitten of thuis werken of thuis naar deze toespraak kijken leidt er in ieder geval bij mij toe dat er ook tijd is om er bij stil te staan. Bijvoorbeeld stilstaan bij de 75 verhalen op de site van het Nationaal 4 en 5 mei Comité of de verhalen van de inwoners van ons dorp in de Zeewolde Actueel rond het thema bevrijding. Rode draad hierbij is dat iedereen, ongeacht zijn of haar leeftijd, een bepaald gevoel heeft bij die 75 jaar vrijheid.
Hierbij speelt, wanneer we terugdenken aan de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog, vaak mee wat de oudere generatie zelf heeft meegemaakt in Nederland of de toenmalige Nederlandse gebiedsdelen. Kijken we naar jongere generaties, dan lees je de verhalen van de militairen die we de afgelopen 75 jaar hebben uitgezonden naar brandhaarden over de hele wereld. Of de verhalen van mensen die vanwege oorlogsgeweld hun geboorteland hebben moeten ontvluchten en nu in vrijheid in Nederland leven.
Heeft u of heb jij even wat tijd voor een momentje van bezinning, lees dan eens wat van die verhalen. Het zal u en zal jou laten beseffen wat de waarde van vrijheid is voor alle generaties. Kijkend naar de huidige situatie in ons land en zelfs de hele wereld dan zien we dat gewoon geworden thema’s als oorlogsgeweld, onderdrukking of vervolging vanwege ras of geaardheid in de media op dit moment plaats hebben gemaakt voor de nieuwe wereldwijde vijand; het coronavirus. In deze strijd zien we ook landelijk en zeker in ons Zeewolde een kans om de saamhorigheid te versterken Zelfs tussen groepen die elkaar normaliter mijden of buren die elkaar voor die tijd helemaal niet kenden. In nood leer je vrienden kennen. Dat was zo tijdens de Tweede Wereldoorlog voor onderduikadressen, voedselverstrekking of anderszins. En dit zal zo ook in de huidige tijd, waar ook ter wereld, opgaan. Ondanks de beperkingen waaronder wij nu moeten functioneren weten we de ‘waarde van vrijheid’ te waarderen.
Normaal zou ik u op de begraafplaats wat gedachten meegeven voor de twee minuten stilte. Nu wordt dit uitgezonden na de twee minuten wens ik iedereen heel veel sterkte en kracht om het jaar 2020 veilig en gezond door te komen.”
Toespraak luisteren en bekijken (Opnames Lokale Omroep Zeewolde)
