ZEEWOLDE – De Protestantse Gemeente Zeewolde bestaat 40 jaar. De eerste jaren werden de diensten gehouden in chauffeursrestaurant De Trekker. Toen die ruimte te klein werd, werd er uitgeweken naar de voetbalkantine. Begin 1986 werd Open Haven de thuisbasis van wat toen nog ‘Hervormd-Gereformeerde Samenwerkingsgemeente’ heette.
Buitengebied
Op zondag 5 oktober 1980 werd in chauffeursrestaurant De Trekker op het Trekkersveld de eerste kerkdienst gehouden voor de hervormde en gereformeerde boeren uit het buitengebied van Zeewolde. Niemand had het trouwens nog over een buitengebied, want dan moest er immers ook een ‘binnengebied’ zijn en dat kwam pas in 1984. Bij de start van de kerkelijke gemeente waren bijna alleen maar agrariërs betrokken, die juist een eigen bedrijf en een nieuw leven waren begonnen in het pas ontgonnen Zuidelijk-Flevoland. De boeren kwamen overal vandaan: uit Groningen en Friesland, maar ook uit Zeeland en Noord-Brabant. Hervormd of gereformeerd deed er niet toe, ‘samen op weg’ was het credo. De dienst in De Trekker begon om 11.00 uur, zodat Ds. J.C. Delbeek (1932-2014) eerst nog kon voorgaan in zijn eigen gemeente Biddinghuizen. “Laat u niet van de goede baan afleiden”, zei de predikant in zijn preek. “Er liggen allerlei voetangels en klemmen op de weg. Luister goed naar elkaar. Probeer elkaar te begrijpen. Deze tijd leert ons dat de Heer verschillende schapen heeft in zijn weide. We zijn niet allemaal uit dezelfde stal. Laat u niet van elkaar vervreemden. Maak nieuw land, waar burenhulp weer in ere is, waar een gemeenschap wordt geschapen zoals de Heer het wil.” De Trekker zat voortaan elke zondagochtend vol aandachtige toehoorders. De ene zondag was dat om 11.00 uur, de andere om 09.30 uur. Een jaar later kon er een eigen dominee worden beroepen. Dat werden er met Biddinghuizen samen zelfs twee, het zojuist afgestudeerde predikantenechtpaar Frans van der Sar en Annemarie van Andel. Door de groei van de gemeente was het duo van 1984 tot 1986 geheel aan Zeewolde verbonden. Intussen was De Trekker trouwens te klein geworden om alle kerkgangers een plekje te kunnen geven en werd er in 1982 uitgeweken naar de kantine van de voetbalvereniging op sportpark De Horst. Alle schoolkinderen gingen begin jaren ’80 door de week naar ‘samenwerkingsschool’ ’t Wold, die nog was gevestigd naast het provisorische gemeentehuis aan de Dasselaarweg. Het dorp Zeewolde ontstond begin 1984. Eind 1985 kwam kerkcentrum Open Haven in het hart van het dorp gereed. Ook de rooms-katholieke parochie ‘Sterre der Zee’ en de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Flevoland (VGF) kregen er een eigen kerkzaal. Op 19 januari 1986 werd de protestantse kerkzaal officieel in gebruik genomen.
Diensten online
Het duurde tot 2004 voor hervormd en gereformeerd landelijk werden verenigd in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). In Zeewolde wist men al bijna 25 jaar niet anders… De pioniers van veertig jaar geleden hebben het stokje van hun boerderij inmiddels overgedragen aan de volgende generatie(s). Voor de Protestantse Gemeente Zeewolde ligt dat toch iets anders. De landelijke ontkerkelijking is ook aan Zeewolde niet voorbijgegaan. Verder is kerkgang voor kerkleden zelf eveneens minder vanzelfsprekend dan in de beginjaren van de gemeente. Niet vergeten mag worden dat de kerk bij de oerfase van Zeewolde een heel belangrijke sociale functie vervulde. Anno 2020 zijn er veel andere manieren waarop mensen elkaar (kunnen) ontmoeten, al zet(te) COVID-19 ook in dit opzicht veel op losse schroeven. In de huidige coronatijd volgen veel kerkleden de zondagse diensten online, omdat het aantal plaatsen in de kerk zelf beperkt is. Onderwijl is de kerkelijke gemeente op veel andere terreinen in de samenleving actief, zoals bij de voedselbank, de kerstpakkettenactie, vluchtelingenwerk, ouderenmiddagen, kinderkampen enz. ‘Rouwen en trouwen’ gaan eveneens door, hoewel zowel de droevige als de blije bijeenkomsten steeds meer een eigentijdse invulling krijgen. Op zondag 4 oktober wordt in de kerkdienst ’s ochtends (09.30 uur) stilgestaan bij het 40-jarig bestaan van de PGZ. Vanwege corona zal dat op sobere wijze gebeuren. Voorgangers zijn ds. Frans van der Sar en ds. Annemarie van Andel, die tegenwoordig in Schiedam wonen en in 2017 met emeritaat (kerkelijk pensioen) gingen.
Foto's: openhaven.nl.
